کاردرمانی و گفتاردرمانی کندو مشهد

توجه و تمرکز و نقش کاردرمانی در افزایش آن

توجه:

مهارت‌های توجهی خوب، توانایی را برای حذف کردن مواردی که حواس را پرت می کنند افزایش می‌دهد و این، کارایی را در خانه و محل کار افزایش می دهد. برای مثال رانندگی با دقت بیشتری ، به موقع به پایان رساندن کارها و در امان ماندن از وارد شدن و کنجکاوی در اینترنت هنگام مطالعه.

·       توجه تقسیم شده

توجه تقسیم شده فرایندی است که به وسیله آن می توان چند کار را بصورت همزمان انجام داد. برای مثال هنگامی که دارید کامپیوترتان را روشن می کنید و همزمان تلفن زنگ می زند، توجه تقسیم شده به شما این امکان را می دهد که فایل اشتباهی را باز نکنید و در عین حال با خواهرتان که دچار یک حادثه ناراحت کننده شده همدردی کنید. ظرف یک دقیقه، دوست شما از طریق ایمیل منتظر جوابی است که باید در همان فایلی که به دنبالش هستید آن را یافته و بفرستید و مکالمه تلفنی هم به جای حساس رسیده است.

اگر توجه تقسیم شده خوبی داشته باشید، می توانید بدون اشتباه فایل را باز کرده، مطلب مورد نظر را یافته و بخوانید و سپس بدون اشتباه در متن، جواب را به دوستتان ایمیل کنید و در عین حال نیز به گفتگوی مفید با خواهرتان ادامه دهید.

تمرکز:

تمرکز به معنی توانایی حفظ مستمر ذهن روی کاری است (فقط کاری) که مشغول انجام آن هستید. امتحانات آخر سال شما فردا شروع می شود. هم اکنون تیم فوتبال مورد علاقه شما در یک مسابقه حیاتی مشغول بازی است و شما هم مشغول مطالعه هستید.

برای مثالی دیگر می توان به گوش کردن دقیق به حرفهای یک نفر در یک اتاق شلوغ اشاره کرد.

کودکانی که مبتلا به اختلال نقص توجه هستند، توجه کلی خوبی دارند اما نمی‌تواند تمرکز کنند، مثلا در یک کلاس صدای وزوز مگس، صدای خش‌خش برگ‌های درختان پشت پنجره، پچ‌پچ بچه‌ها، سوراخ‌های موجود در سقف کلاس، صدای دریچه کولر که باد در آن می‌وزد و... توجه آنها را به خود جلب می‌کند اما قادر به فیلتر کردن هیچ یک از آنها و تمرکز روی حرف‌های معلم یا نوشته‌های روی تخته‌سیاه نیستند.

به عبارتی، توجه جزیی ندارند و نمی‌توانند تمرکز کنند. این کودکان، آدم‌های هوشیاری هستند آنقدر که شاید هیچ‌کس به اندازه آنها هوشیاری نداشته باشد اما توجه دقیق و تمرکز ندارند یا نمی‌توانند بین دو نوع توجه سیال باشند. شواهد نشان می‌دهد این کودکان در وضعیت‌های خاص، قادر به تمرکز هستند مثلا حین تماشای برنامه مورد علاقه تلویزیونی یا مثلا بازی با یک قفل رمزدار. این نشان می‌دهد بازی با وسیله مورد علاقه یا همراهی با یک بزرگ‌تر در انجام یک کار به تمرکز آنها کمک می‌کند.

  اختلال بیش فعالی - کمبود توجه و تمرکز (ADHD)

این اختلال دارای سه علامت عمده است که شامل پرفعالیتی (‌پرتحرکی ) کمبود توجه و تمرکز, بروز اعمال تکانه ای (‌اعمال ناگهانی و غیر قابل پیش بینی) می باشد این اختلال دارای سه نوع است در نوع اول کودک فقط مشکل درنگهداری توجه و تمرکز دارد در نوع دوم فقط پر تحرکی و بیش فعالی دیده می شود و بالاخره نوع ترکیبی که کودک هم پرتحرک بوده و هم مشکل توجه و تمرکز دارد این اختلال در 5٪ کودکان دبستانی و در پسرها سه تا پنج برابر شایع تر از دختران است.

معمولا اختلال از سه سالگی به بعد تشخیص داده می شود کودکان مبتلا در دوره شیرخواری اغلب پرتحرک بوده و دست ها و پاهای خود را زیاد حرکت می دهند کم خواب و کم غذا بوده زیاد گریه می کنند.

   تعدادی از علائم مربوط به بیش فعالی شامل موارد زیر می باشند :

1.      کودک غالبا با دستهایش بازی می کند و در جایش می لولد.

2.      کودک معمولا کلاس را ترک می کند.

3.      غالبا می دود یا می پرد.

4.      غالبا بازی یا فعالیت هایش پرسر و صدا است.

5.      به نظر می رسد که کودک همیشه در حال حرکت است.

6.      چنین کودکی معمولا زیاد صحبت می کند.

   علائم مربوط به اختلال توجه و تمرکز نیز شامل موارد زیر هستند :‌

1.      کودک از توجه به جزئیات ناتوان است.

2.      در نگهداری توجه هنگام فعالیت و بازی مشکل دارد.

3.      هنگام صحبت مستقیم با او به نظر می رسد که گوش نمی کند.

4.      اغلب قادر به پیگیری دستورات و یا اتمام کارها نمی باشد.

5.      معمولا از فعالیت هایی که نیاز به کوشش ذهنی دارند,اجتناب می کند(مانند پرهیز از انجام تکالیف).

6.      اغلب وسایل خود را گم می کند (‌وسائل مدرسه، اسباب بازی ).

7.      کودک فراموشکار است.

   از علائم دیگری چون دخالت در صحبت ها یا کار دیگران، پراندن جواب قبل از اتمام سوال در کلاس می توان نام برد.

تجربیات مربوط به شکست های پیاپی در فعالیت ها، تنبیهات بدنی , سرزنش و تحقیر، همگی موجب کاهش حس اعتماد به نقس و احترام به خود در این کودکان می گردد که همه زمینه ساز بروز افسردگی در تعدادی از این کودکان و نوجوانان می گردد .

    از مسائل دیگر همراه ,  اختلالات یادگیری است که شامل موارد اشکال در روخوانی , ناتوانی در یادگیری ریاضیات و اختلال در نوشتن می باشد.

اختلالات یادگیری در درصدی از کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال پیش فعالی / کمبود توجه و تمرکز مشاهده می شود .

به هر حال اختلال بیش فعالی / کمبود توجه و تمرکز , اختلالی است که در صورت تشخیص زودرس و درمان به موقع می توان از بسیاری از عوارض احتمالی آینده  آن جلوگیری نمود.

  اختلال نقص توجه   (ADD)

ویژگی های اختلال نقص توجه  شامل: