کاردرمانی و اختلالات مخچه
کاردرمانی در اختلالات مخچه
از نظر تعداد نورونهای موجود، مخچه CEREBELLUM یا مغز کوچکLITTLE BRAIN با کل باقیمانده مغز برابری می کند.
بخش های مخچه
v مخچه باستانی، آرکی سربولوم
دریافت کنندة اطلاعات حسی از گوش داخلی و وستیبولار
مسئول حفظ تعادل، کنترل حرکت چشمها و تنه در پاسخ به تغییرات وضعیت سر و یادگیری حرکات
علائم صدمات :
بروز اختلالات تعادلی، عدم هماهنگی در حرکات چشمها بویژه بروز نیستاگموس، ناتوانی در حرکت قسمتهای دیستال اندامها ( درصورت ثابت نبودن پروگزیمال اندام) وسرگیجه.
v مخچه قدیمی، پالئوسربلوم
دریافت کنندة اطلاعات حسی از نخاع، ارگانهای گلژی تاندونها و کورتکس حرکتی
آسیب پالئوسربلوم:
1. اختلال در راه رفتن
2. کنترل پوسچرال
3. هایپوتونی (بدلیل کاهش خاصیت تحریکی هسته قرمز و کورتکس حرکتی)
v مخچه جدید، نئوسربولوم
با کورتکس مغزی و هسته های پونز ارتباط دارد
وظایف نئوسربولوم:
1. تنظیم حرکت دیستال اندامها
2. اجرای حرکات ارادی پیچیده
3. حرکات متوالی
4. تواناییهای درکی و شناختی
5. تعادل
6. حرکت هماهنگ در چشمها
7. یادگیری حرکتی
علائم آسیب نئوسربولوم:
1. اختلال در زمانبندی حرکات
2. دیسمتری
3. ترمور در حرکت
4. فرد قادر به مقایسة سرعت دو شئ متحرک نمی باشد
5. هایپوتونیا بدلیل آسیب به هسته های دندانی
نقش مخچه در یادگیری حرکتی
1. شروع کننده حرکات، تعیین و تنظیم کننده نیروی لازم برای انقباض عضلات
2. مقایسه کننده درون داده های حسی با برون داده های حرکتی
3. تنظیم کننده و تطبیق دهنده حرکت ارادی با رفلکسها
4. یادگیری حرکتی بعنوان نقش اصلی برای مخچه در کنترل سیستم feed forward تطبیقی مطرح می باشد.
5. یاد گرفتن اجزاء حرکت و ساده کردن آنها، تا در مراحل بعدی با یکپارچه کردن اجزاء، یک حرکت پیچیده شکل گیرد.
6. نقش آزمایش و خطا در یادگیری حرکتی
7. توالی حرکات: انجام فعالیتهای چند مرحله ایی و یا حرکات چند مفصلی
8. تمرینات ذهنی و تصورات ذهنی
9. فعالیتهای شناختی و هیجانی و انتقال سریع توجه
اتیولوژی
1. بیماریهای خاصی چون ضربات مغزی C.V.A
2. بیماریهای دژنراتیو مانند M.S
3. توکسینها مراحل آخر الکلیسم
4. بسیاری از بیماریهای ارثی
علائم
1. اختلال پوسچر و تعادل
2. هایپوتنوسیتی
3. دیسمتری
4. خستگی
5. آتاکسی
6. ترمور
7. گفتار
8. کنترل حرکات چشم و نگاه کردن
9. اختلال راه رفتن
10. ماکروگرافی
11. اختلال پوسچر و تعادل
انواع آتاکسی
1. آتاکسی حسی (حسی عمقی)
2. آتاکسی وستیبولار
3. آتاکسی اسپاستیک
4. آتاکسی مخچه ای
5. آتاکسی مخچه ای
· اختلالات مخچه موجب بروز علائم و نشانه های مشخصی می شوند که عبارتند از:
· آستنی یاخستگی پذیری، آتاکسی در حال راه رفتن دیسمتری یا ناتوانی در کنترل محدودة حرکات که باعث ایجاد کم یا زیاد شدن حرکت پرتابی می شود.
ترمور
1. ترمور در حال حرکت
2. ترمور پوسچرال
ترمور در حال حرکت:
· عبارت از حرکات نوسانی جلو - عقب در موقع انجام حرکت می باشد. فرکانس این حرکات 5-3 هرتز است و بطور مشخص در انتهای حرکات هدفمند افزایش می یابد
· بدلیل نیاز به مدت زمانی برای سازمان دهی درون دادهای حسی در کورتکس حرکتی
ترمور پوسچرال:
· بدن شخص به عقب - جلو و یا در فرم دیگر عضو بالا - پائین می رود، بخصوص وقتی جسم سنگینی را بر می دارد. زمانیکه از فرد خواسته می شود که شانه را در abduction نگاه دارد تظاهر می یابد، اما اگر آگزیلا ثابت شود، این حرکات قطع می شود.
· گرچه اختلالات تعادل و پوزیشن بدن علامتی شایع است، اما ترمور پوسچرال کمتر دیده می شود و از علائم چندان شایع نمی باشد
اختلال راه رفتتن
· مهمترین علامت، اختلال Gait است که در بیماران مخچه ای از نوع Staggering gait می باشد. فرم آن مانند افرادی که دچار مستی شدید شده اند، است.
· Swing بازو بطور تیپیک از بین می رود
· شخص نمی تواند روی یک خط صاف بدون نگاه کردن راه برود.
· طول قدمها کوتاه و پاها به هم نزدیک و یا خیلی دور می شوند، بدون اینکه ارتفاع مناسب و منظمی داشته باشند.
· الگوی راه رفتن روی پاشنه پا و یا پنجه پا خیلی بیشتر اختلال را نشان می دهد.
· در بیمارانی که ضایعه خفیف دارند راه رفتن روی دایره کوچک و عقب عقب رفتن اختلال را بیشتر نشان می دهد.
· اختلالات راه رفتن در ضایعات مخچه ای خیلی شایع است.
اهداف کاردرمانی
· ارتقاء ثبات پوسچرال و ثبات حین حرکت
· بهبود تعادل و توانایی راه رفتن
· افزایش صحت و درستی انجام حرکت اندامها
· کاهش ترمور و حرکات آتاکسی
· و . . .
آدرس کلینیک:
وکیل آباد 13 ( فرهنگ 10)، نبش سروش 2، پلاک 71
شماره های تماس:
051-36064411
09157117109 - راستی